Młodość nie chroni przed rakiem – rola USG w badaniu piersi

Rak piersi jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u Polek (21,9% wykrywanych nowotworów). Zaczyna się on w gruczole sutkowym jako grupa komórek nowotworowych, które mogą następnie rozrastać się i w wyniku postępu choroby rozprzestrzeniać się na inne obszary ciała. Większość ma swój początek w kanałach, które przenoszą mleko do brodawki sutkowej (raki przewodowe) lub, choć rzadziej, w gruczołach wytwarzających mleko matki (rak zrazikowy).

Statystyki dotyczące zachorowań na nowotwór piersi pokazują, że w zdecydowanej większości problem dotyczy kobiet (około 99% przypadków). Szacuje się, że każdego dnia u 47 Polek wykrywana jest ta choroba. Rocznie ok 17 000 pacjentek poddawanych jest leczeniu, z czego 1/3 umiera. Przyczyną tak wysokiego odsetka zgonów, w wielu przypadkach, jest zbyt późna diagnoza. W świadomości kobiet nadal istnieje błędne przekonanie, że zapadalność na tę chorobę dotyczy osób po 50. roku życia. Jednak, dotyka on coraz to młodszych pań. Liczba zachorowań na raka piersi wśród Polek mających 20 – 49 lat, w ciągu ostatnich 30 lat podwoiła się. Spośród wszystkich rozpoznań onkologicznych u pań w wieku od 30 do 49 lat, w 1/3 przypadków diagnozuje się raka piersi. Badania pokazują, że mimo tak drastycznych danych, ponad połowa młodych kobiet nie badała się pod kątem ewentualnego nowotworu (50,4% badanych kobiet w wieku 30-39 lat). Bardzo ważna jest właściwa profilaktyka raka piersi.

Jakie są czynniki ryzyka zachorowania na raka piersi?

Lekarze rzadko są w stanie określić, dlaczego w przyszłości jedna kobieta zachoruje na raka piersi, a inna nie, a większość pań nigdy się nie dowie jaka jest przyczyna stwierdzonej u niej choroby. Choć posiadanie czynnika ryzyka, a nawet wielu, nie jest równoznaczne z zachorowaniem na raka, istnieją jednak pewne okoliczności wpływające na prawdopodobieństwo wystąpienia choroby.

Czynniki demograficzne i genetyczne

Płeć – dotyka on praktycznie 100 razy częściej kobiety niż mężczyzn;
Wiek – ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem, 2 na 3 zdiagnozowanych kobiet jest powyżej 55 roku życia;
Rasa – rasa biała jest bardziej narażona na zachorowanie;
Obciążenie rodzinne i czynniki genetyczne – jeśli u jednego z rodziców, rodzeństwa lub dziecka został zdiagnozowany nowotwór piersi lub jajnika (przed ukończeniem 50 roku życia), ryzyko wykrycia raka piersi zwiększa się;
Historia zdrowia osobistego – jeśli zdiagnozowano raka w jednej piersi, istnieje zwiększone ryzyko rozpoznania także w drugiej;
Historia menstruacyjna i reprodukcyjna – wczesna menstruacja (przed 12 rokiem życia), późna menopauza (po 55. roku życia), posiadanie pierwszego dziecka w starszym wieku ( lub nigdy), mogą również zwiększyć ryzyko zachorowania na raka piersi;
Niektóre zmiany w genomie – mutacje w niektórych genach, takich jak BRCA1 i BRCA2, mogą zwiększyć ryzyko zachorowania na raka piersi.
Gęsta tkanka piersiowa – posiadanie gęstej tkanki piersi może zwiększyć ryzyko raka piersi i sprawić, że guzki będą trudniejsze do wykrycia.

O ile na powyższe człowiek nie ma wpływu, występuje również szereg zewnętrznych czynników ryzyka raka piersi, które można zminimalizować, a nawet wyeliminować:

Sposób odżywiania – dieta bogata w tłuszcze nasycone, pozbawiona owoców i warzyw może zwiększyć ryzyko zachorowania na raka piersi;
Nadwaga lub otyłość (zwłaszcza u kobiet po menopauzie);
Picie alkoholu;
Radioterapia w klatce piersiowej przed ukończeniem 30 roku życia może zwiększyć ryzyko zachorowania na raka piersi;
Stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ), może zwiększyć ryzyko wystąpienia raka piersi, a także zwiększa ryzyko wykrycia choroby na bardziej zaawansowanym etapie.
Przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej, w niewielkim stopniu, może przyczynić się do powstania nowotworu piersi. Według badań opublikowanych w 2017 r. w The New England Journal of Medicine, stosowanie hormonalnej kontroli urodzeń może prowadzić do jednego dodatkowego przypadku raka piersi rocznie na każde 7 690 kobiet stosujących antykoncepcje hormonalną.

Profilaktyka raka piersi: mammografia czy USG?

Podobnie jak w przypadku innych nowotworów, także i tutaj, wiele zależy od momentu, w którym dowiemy się o obecności choroby. Wiele kobiet zastanawia sie jak rozpoznać raka piersi. Wcześnie wykryte zmiany zwiększają szansę na mniej inwazyjne leczenie i powrót do zdrowia. Dlatego też w kampaniach społecznych tak duży nacisk kładzie się na samobadanie piersi oraz konieczność wykonywania mammografii. Do powyższego należy dodać badania ultrasonograficzne (USG), zwłaszcza wśród młodych kobiet, u których mammografia nie jest miarodajna.

Należy zaznaczyć, że zgodnie z obecnie obowiązującymi wytycznymi, badanie USG piersi powinno być traktowane jako podstawowy sposób diagnozowania pacjentów w wieku poniżej 40 lat. Spowodowane jest to budową piersi. W biuście młodych kobiet przeważa tkanka gruczołowa, która na badaniu mammograficznym jest bardzo jasna, wręcz biała, tym samym zmiany rakowe (mające taki sam kolor) stają się niewidoczne. Wraz z wiekiem, tkanka gruczołowa zanika, pojawia się za to więcej tkanki tłuszczowej (w badaniu mammograficznym jest ona bardzo ciemna), co zwiększa prawdopodobieństwo zauważenia zmiany nowotworowej u Pań po 40 roku życia.

Badanie USG piersi jest stosunkowo niedrogą i bezpieczną metodą diagnozy, nie wymaga zastosowania promieniowania rentgenowskiego czy też innych, potencjalnie szkodliwych rodzajów promieniowania. Pozwala również określić charakter i rozległość zmian. Jak wspomniano powyżej, ultrasonografia ma większą czułość niż mammografia u młodych pacjentek i powinna być badaniem obrazowym w tej grupie. Niemniej jednak liczne badania potwierdziły, że również w przypadku kobiet w wieku 40-45 lat, dzięki udoskonalonej technologii, badanie USG jest w stanie wykryć zmiany nowotworowe w gęstej tkance piersi właściwej młodszym kobietom.

USG piersi może pomóc w szybszej diagnostyce raka

Październik jest ogólnoświatowym miesiącem profilaktyki raka piersi. Dlatego też, szczególnie w tym okresie, prosimy nasze pacjentki o niebagatelizowanie samokontroli piersi i wykonanie badań diagnostycznych. Wczesna diagnostyka jest bardzo istotna dla pozytywnych wyników leczenia. W Klinice Optimum wykonywane są badania ultrasonograficzne, w tym USG piersi Warszawa.